Bitamina ardi-gorputzaren elikadura-elementu ezinbestekoa da, ardiaren hazkuntza eta garapena eta gorputzeko jarduera metaboliko normalak mantentzeko beharrezkoa den oligoelementu mota bat.Gorputzaren metabolismoa eta karbohidratoen, gantzaren, proteinen metabolismoa erregulatu.
Bitaminen eraketa, batez ere, elikaduratik eta mikrobioen sintesitik dator.
Gantzetan disolbagarriak (A, D, E, K bitaminak) eta uretan disolbagarriak (B, C bitaminak).
Ardien gorputzak C bitamina sintetiza dezake, eta errumenak K bitamina eta B bitamina sintetiza ditzake. Normalean ez da osagarririk behar.
A, D eta E bitaminak pentsuak eman behar dituzte.Arkumeen errumena ez dago guztiz garatuta, eta mikroorganismoak oraindik ez dira finkatu.Beraz, K eta B bitamina falta izan daiteke.
A bitamina:ikusmenaren eta ehun epitelialaren osotasuna mantentzea, hezurren garapena sustatu, autoimmunitatea indartu eta gaixotasunen erresistentzia.
Sintoma falta: Goizean edo arratsaldean, ilargia lainotuta dagoenean, arkumeak oztopoak topatuko ditu, poliki-poliki mugituko da eta kontuz ibiliko da.Horren ondorioz, hezurren anomaliak, zelula epitelialen atrofia edo sialadenitis, urolitiasia, nefritisa, oftalmia konposatua eta abar agertzea eragiten dute.
Prebentzioa eta tratamendua:elikadura zientifikoa indartu, eta gehitubitaminakjarioari.Elikatu pentsu berde gehiago, azenarioak eta arto horia, artaldea bitamina falta dela aurkitzen bada.
1: 20-30 ml bakailao gibel-olio har daitezke ahoz,
2: A bitamina, D bitamina injekzioa, muskulu barneko injekzioa, 2-4 ml egunean behin.
3: Gehitu normalean bitamina batzuk jarioari, edo elikatu jario berde gehiago azkar berreskuratzeko.
D bitamina:Kaltzioaren eta fosforoaren metabolismoa eta hezurren garapena erregulatzen ditu.Gaixorik dauden bildotsek gosea galtzea, ibilaldi ezegonkorra, hazkuntza motela, zutik jartzeko gogorik eza, gorputz-adarrak deformatuak eta abar izango dituzte.
Prebentzioa eta tratamendua:Aurkitutakoan, jarri gaixoak ardiak leku zabal, lehor eta aireztatu batean, eman nahikoa eguzki-argia, indartu ariketa fisikoa eta azala D bitamina ekoizten du.
1. D bitaminan aberatsa den bakailao gibel-olioarekin osatzea.
2. Eguzkiaren esposizioa eta ariketa fisikoa indartu.
3, injekzio aberatsaA, D bitamina injekzioa.
E bitamina:biofilmen egitura eta funtzio normala mantentzea, ugalketa funtzio normala mantentzea eta odol-hodi normalak mantentzea.Gabeziak desnutrizioa, edo leuzemia, ugalketa-nahasteak ekar ditzake.
Prebentzioa eta tratamendua:elikatu jario berdea eta mamitsua, gehitu jarioari, injektatuVitE-selenite injekzioa tratamendurako.
B1 bitamina:karbohidratoen metabolismo normala, odol-zirkulazioa, karbohidratoen metabolismoa eta digestio-funtzioa mantentzea.Gosea galtzea gosearen ondoren, mugitzeko errezeloa, nahiago du bakarrik etzan izkina batean.Kasu larriek espasmo sistemikoak, hortzak birrintzea, korrika egitea, gosea galtzea eta heriotza eragin dezaketen espasmo larriak eragin ditzakete.
Prebentzioa eta tratamendua:eguneroko elikaduraren kudeaketa eta bazka aniztasuna indartzea.
Kalitate oneko belarra elikatzen denean, aukeratu B1 bitaminan aberatsa den pentsu bat.
Larruazalpeko edo muskulu barneko injekzioaB1 bitamina injekzioa2 ml egunean bi aldiz 7-10 egunez
Ahozko bitamina pilulak, bakoitza 50 mg egunean hiru aldiz 7-10 egunez
K bitamina:Gibelean protrombinaren sintesia sustatzen du eta koagulazioan parte hartzen du.Horren faltak odoljarioa areagotzea eta koagulazio luzea ekarriko du.
Prebentzioa eta tratamendua:Pentsu berde eta mamitsuak elikatzea, edo gehitzeabitamina elikadura gehigarriajarioari, oro har, ez da falta.Falta bada, jarioari neurriz gehi daiteke.
C bitamina:Parte hartu gorputzeko oxidazio-erreakzioan, eskorbutoa agertzea saihestu, immunitatea hobetu, desintoxikatu, estresari aurre egin, etab. Gabeziak ardi-anemia, odoljarioa eta beste gaixotasun batzuk erraz eragingo ditu.
Prebentzioa eta kontrola:Elikatu pentsu berdea, ez elikatu lizundua edo hondatuta dagoen bazka belarra eta dibertsifikatu bazka belarra.Ardi batzuek gabeziaren sintomak dituztela ikusten baduzu, kopuru egokia gehi dezakezubitaminakbazka belarrera.
Nekazari gehienek artaldearen mikrobioen osagarria alde batera utzi ohi dute, eta, beraz, bitamina faltak ardiaren heriotza dakar, eta kausa ezin da aurkitu.Arkumea astiro hazten da eta ahul eta gaixo dago, eta horrek zuzenean eragiten du baserritarren balio ekonomikoan.Bereziki, etxeko elikadurako nekazariek arreta gehiago jarri behar diote bitamina-osagarriei.
Argitalpenaren ordua: 2022-10-18